اهمیت نگارش یک پایان نامه با کیفیت

همه دانشجویانی که در مقاطع تحصیلی کارشناسی و کارشناسی ارشد و بالاتر که دوران تحصیل شان در حال اتمام است باید برای ارایه پایان نامه فارغ التحصیلی اقدامات لازم را انجام دهند و در قالب، درسی چند واحدی ارایه میشود.

حال چگونه باید پایان نامه تهیه و تنظیم کرد سپس باید بعد از تهیه پایان نامه در چارچوب معین و مشخص،باید ارایه داد وپس ازتصویب تیم داوری در دانشگاه باید بتوان با استفاده از سی دی و دلایل منطقی از پایان نامه خود دفاع کرد و نظر استادات مربوطه به پروژه را جلب کرد تا بتوان با موفقیت دوران تحصیلی را به پایان رساند مدرک خود را اخذ نمود اگر پایان نامه شما عالی باشد و نظر داوران را جلب کند میتواند جز مقالات علمی دراختیار دیگران قرار گیرد تا همه از دستاورد های شما در تهیه پابان نامه استفاده کنند و شما هم یکی از افرادی که باعث پیشرفت علمی کشور خود شوید سهمی داشته باشید، پس در نتیجه باید پایان نامه شما اصولی و درست نوشته شود. به دلیل اهمیت پایان نامه در دوره های تحصیلات تکمیلی، شیوه نوشتن و انجام پایان نامه کارشناسی ارشد برای شما توضیح داده خواهد شد.

 

 

لازم است دانشجوی کارشناسی ضمن تعریف موضوع پایان نامه آن را به تایید استاد راهنما برساند و سپس اقدام به شروع کار نماید.

در خصوص دانشجویان کارشناسی ارشد لازم است دانشجو موضوع را به تایید استاد راهنما برساند و با هماهنگی استاد اقدام به تهیه پروپوزال نماید و همزمان کار را در سامانه پژوهشیار ثبت نماید https://ris.iau.ac.ir . پس از تایید پروپوزال درکمیته تخصصی دانشکده فرایند با نظارت استاد راهنما آغاز میشود

پروژه پایانی مقطع کارشناسی :

پروژه کارشناسی یکی از دروس مقطع کارشناسی مهندسی صنایع است و عمومأ در آخرین سال تحصیلی اخذ می گردد. این درس فرصت مناسبی برای دانشجویان فراهم میآورد تا در قالب یک پروژه درسی از ابتدا تا انتهای یک پروژه را با هدایت استاد راهنمای منتخب خود تجربه نمایند. انجام منظم پروژه کارشناسی و ارائه یک گزارش منسجم و استاندارد حائز اهمیت میباشد. این شیوه نامه بر اساس مصوبه شورای آموزشی و تحصیالت تکمیلی دانشکده مهندسی صنایع و با هدف ارائه یک ساختار استاندارد و یکسان تهیه شدهاست. دانشجویان مقطع کارشناسی با استفاده از این شیوه نامه، روال منسجمی را برای تهیه گزارش پروژه کارشناسی در اختیار خواهند داشت و فرایند ارائه و دفاع از نتایج پروژه کارشناسی را با کیفیت مناسبی طی خواهند نمود. پروژه های مقطع کارشناسی در یک دسته بندی کلی به دو نوع توسعه ای و کاربردی قابل تقسیم میباشند

تعریف پروژه کارشناسی توسعه ای: این نوع از پروژه دربرگیرنده یک پروژه تئوریک است که دانشجو با محور قرار دادن یک یا چند مقاله )یا پایان نامه( نسبت به توسعه یک پژوهش قبلی اقدام مینماید. این پروژه ماهیتی کامأل علمی-پژوهشی دارد.

 تعریف پروژه کارشناسی کاربردی: این نوع از پروژه در برگیرنده استفاده از ابزار های مهندسی صنایع برای یک مسأله واقعی صنعتی/خدماتی است. در این پروژه دانشجو در یک محیط واقعی نسبت به تعریف مسأله و ارائه راهکار حل با بهرهگیری از ابزارهای مهندسی صنایع اقدام میکند.

شیوه نامه نگارش پروژه پایانی

صفحه عنوان پروژه: صفحه اول و جلد پروژه باید حاوی آرم دانشگاه باشد و سپس عنوان کامل پروژه، نام و نام خانوادگی دانشجو، شماره دانشجویی ، نام استاد راهنما و تاریخ تحویل پروژه باشد.

چکیده: در چکیده تعریف مسئله و اهمیت آن، فعالیت انجام شده به ویژه روشهای به کار گرفته شده و یافته های اصلی پروژه به طور مختصر (حداکثر یک صفحه و ترجیحاً یک یا دو پاراگراف)  ارائه میشوند به گونه ای که گویای محتوای گزارش باشند. به عبارت دیگر، ضمن معرفی کارهای انجام شده در پروژه دستاورد انجام پروژه به صورت خالص  آورده شود درچکیده ارائه فرمول، شکل و مرجع مجاز نمیباشد .

کلمات کلیدی:  تعداد کلمات یا عبارات کلیدی مندرج در ذیل چکیده حداکثر پنج کلمه یا عبارت است

فصل اول –کلیات: شامل اهمیت و ضرورت انجام پروژه و جایگاه آن در ایران و جهان، ارتباط و استفاده آن در صنعت میباشد و خلاصه ای از محتوای فصلهای بعدی (روش و مراحل تحقیق) ارائه میگردد.

 محتوای کلی این فصل به ترتیب شامل موارد زیر میباشد. تعریف مسأله: در پروژههای کاربردی الزم است صنف مورد بررسی به اجمال معرفی شود. معرفی شرکت هدف، در فصل دوم انجام میشود. ضرورت تحقیق: به ارائه دلایل و اهمیت انجام تحقیق جاری پرداخته میشود . پرسشهای تحقیق: در این بخش پرسش ها ی تحقیق مطرح می گردند که پس از انجام تحقیق رد یا اثبات آنها پاسخ داده می شود. روش تحقیق: ذکر روشی که برای تحقیق استفاده خواهد شد.

فصل دوم- مروری بر ادبیات موضوع/ پیشینه تحقیق:   در این فصل الزم است ابتدا دانشجو مقاله/ مقالات پایه برگزیده را بصورت کامل تشریح نماید. سپس با توجه به کلمات کلیدی منتخب یک بازه حداقل 5 سال منتهی به سال انجام پروژه را در دایرکتوری های مناسب جستجو و یافته ها را دسته بندی، ارائه و جمع بندی کند و سپس به معرفی موارد قابل توسعه در مقاله پایه تحت عنوان شکاف تحقیقاتی بپردازد

فصل سوم- روش شناسی تحقیق:   در این فصل روش تحقیق به طور کامل شرح داده میشود. ارائه یک فلوچارت که روند تحقیق را نشان دهد بسیار مناسب خواهد بود.

در پروژه های توسعه ای الزم است: اگر مدل ریاضی توسعه داده شود: تمامی اندیسها، پارامترها، متغیرهای تصمیم و روابط ریاضی تابع هدف و محدودیتها تعریف و تشریح شوند و موارد تغییر در مقاله پایه نیز شفاف ذکر شوند.

اگر مدل مفهومی و یا مدل تصمیم گیری غیر کمی توسعه داده شود: مدل پیشنهادی و نحوه دستیابی به آن شرح داده شود و در صورت توسعه مدل تصمیم گیری غیر کمی، شیوه انتخاب و دالیل انتخاب آن شرح داده شوند. چنانچه پروژه کارشناسی از نوع کاربردی است الزم است

الف )روش برگزیده برای حل مسأله شرح داده شود.

ب) سایر روشهای موجود و دالیل انتخاب روش برگزیده شرح داده شوند.

پ)متدولوژی کار در قالب یک مثال توضیح داده شود.

فصل چهارم- نتایج و تفسیر آنها : در این فصل داده ها و نتایج ارائه می شوند.

در ارائه نتایج با توجه به راهنمای کلی نگارش فصل ها، تا حد امکان ترکیبی از نمودار ها و جداول استفاده شوند. همچنین تفسیر و تحلیل نباید بر اساس حدس و گمان باشد، بلکه بر مبنای نتایج علمی استخراج شده از تحقیق ارائه گردند. در صورتی که حجم داده ها زیاد است ، بهتر است در قالب ضمیمه گزارش ارائه شوند و فقط نمونه ها در متن آورده شوند.

فصل پنجم – جمع بندی و پیشنهادها : محتوای این بخش شامل:  جمع بندی)خالصه ای از تمام یافته ها و دست آورد های تحقیق جاری است. یافته ها و نتایج را میتوان به دو قسمت علمی و مدیریتی تقسیم نمود پیشنهادها) برای تحقیقات آتی عناوین و موضوعاتی را پیشنهاد می دهید

نکته : نمونه استاندارد گزارش پایان نامه کارشناسی و کارشناسی ارشد  درhttp://fie.azad.ac.ir/fa    قسمت امور پژوهشی ، نمونه پایان نامه، قرار داده شده است.

 

اهمیت دوره کارآموزی:

یکی از مهم ترین مشکلاتی که بسیاری  از دانش آموختگان مقطع کارشناسی با آن مواجه خواهند شد؛ کمبود تجربه عملی یا به عبارتی کم بار بودن رزومه کاری آنهاست که تاثیر نامطلوبی بر آینده شغلی دانشجو خواهد داشت.

دوره کارآموزی فرصتی طلایی را برای حضور در محیط های موفق صنعتی، تجاری و خدماتی به دست می دهد که دانشجو می تواند از این طریق و بدون دغدغه مسئولیت ها و تبعات شغلی، به کسب تجاربی ارزشمند بپردازد.

برخی از مهم ترین مزایای دوره کارآموزی به قرار زیر می باشند:

 

  1. آشنا شدن با محیط های کاری، وظایف مهندسان صنایع و نیازهای روز صنایع و سازمان ها
  2. امکان تبادل تجربیات با سایر دانشجویان در حین دوره کارآموزی و همچنین پس از تکمیل آن
  3. محک زدن علایق کاری خود
  4. به کارگیری خلاقیت در حل مسایلی که در حین دوره کارآموزی با آن مواجه می شوند که در بسیاری موارد با راهکارهای ساده و خلاقانه مرتفع می گردند.
  5. امکان پیاده سازی روش ها و تکنیک های فراگرفته شده در دانشگاه در محیط های واقعی
  6. ایجاد فرصت برای ادامه همکاری با شرکت/ سازمان مربوطه (بسیاری از افراد با نمایش مناسب توانایی های خود در دوره کارآموزی، پیشنهادهای همکاری از سازمان متبوع دریافت کرده اند)
  7. آشنا شدن با بسیاری از موضوعات به صورت جنبی (مانند قوانین کار، بیمه، مالیات و قوانین و مقررات داخلی سازمان ها)
  8. معرفی نمودن ابزارها و روش های رشته مهندسی صنایع به شرکت ها و سازمان ها و ترغیب نمودن آنها به پیاده سازی چنین تکنیک هایی برای رفع نیازهای آنها (این مزیت نه تنها به سازمان مربوطه کمک می نماید؛ زمینه ساز فرصت همکاری آتی دانشجو با سازمان نیز خواهد بود)
  9. افزایش خودباوری دانشجو به واسطه ی بارور شدن توانایی حل مساله و آمادگی هرچه بیشتر برای فرصت های کاری آتی

 

 

مراحل گذراندن درس کارآموزي:

  1. دانشجو می بایست درس کارآموزي را در زمان انتخاب واحد اخذ کند
  2. در این مرحله ممکن است دو حالت وجود داشته باشد

حالت اول: دانشجو با محل کارآموزي خود قبلا هماهنگی هاي لازم را به عمل آورده باشد و از نظر آن شرکت مشکلی براي کارآموزي ایشان وجود نداشته باشد. دانشجو بایستی بلافاصله بعد از انتخاب واحد به سایت دانشکده مهندسی صنایع به آدرس http://fie.azad.ac.ir/fa   مراجعه نماید و به قسمت امور پژوهشی وارد شود و فرم های مرتبط با کارآموزی از جمله فرم کارآموزی، نمونه گزارش کار آموزی و فرم درخواست گواهی معرفی به محل کارآموزی را دانلود کرده و قسمتهای لازم را برای شروع به کار تکمیل و به تایید امور پژوهشی دانشکده برساند.

حالت دوم: دانشجویانی که براي انجام هماهنگی اولیه در محل کاراموزي نیاز به معرفی نامه از طرف دانشگاه دارند تا محل کاراموزي همکاري هاي لازم را انجام دهد می بایستی از سایت دانشگاه، قسمت دفتر ارتباط با صنعت، فرم را تکمیل نموده و پس از هماهنگی با دفتر ارتباط با صنعت قسمت درخواست کارورزي/ کارآموزي((فرم هماهنگی اولیه)) ، فرم هماهنگی اولیه تکمیل شده را به دفتر ارتباط با صنعت تحویل دهد و دانشجویان بعد از هماهنگی با محل کاراموزي بایستی طبق دستورالعمل حالت اول عمل کنند.

  1. پس از ثبت نام ، معرفی نامه اصلی تکمیل شده توسط دانشجو و تایید شده توسط پژوهشی جهت شروع کاراموزي به محل کارآموزی تحویل داده شود. (در این مرحله موضوع و محوریت کار کارآموزی به اطلاع استاد مربوطه و تایید وی انجام می پذیرد)
  2. براي شروع کاراموزي، بایستی فرم گزارش پیشرفت کاراموزي توسط دانشجو از سایت دانشگاه قسمت پژوهش، دفتر ارتباط با صنعت، دریافت کرده و پس از اتمام کارآموزي (4 مرحله 60 ساعته) و تایید سرپرست و استاد کاراموزي همراه با نامه سربرگ دار ( داراي شماره ثبت در مهر، مبنی بر اتمام دوره 240 ساعت کاراموزي به صورت تایپ شده همراه با مهر و امضاء ، شماره و تاریخ ، زمان شروع و خاتمه ، مدت زمان کل کاراموزي) را از محل شرکت مربوط دریافت و در صورت نداشتن شماره ثبت در مهر، کپی پروانه کسب تایید شده از شرکت مذکور الزامی می باشد.
  3. پس از گذشت حدودا دو هفته از شروع دوره کارآموزی، دانشجو بایستی از طریق ایمیل یا مراجعه حضوری کم و کیف کار را به اطلاع استاد تعیین شده برساند.
  4. دانشجو گزارش کارآموزی خود را به انضمام فرم تشریح شده در بندهای قبل به استاد کارآموزی خود تحویل داده و استاد نمره وی را در  موعد مقرر به دایره امتحانات اعلام می نماید.

.

ساختار کلی گزارش کار کارآموزی:

ساختار معمولی که اکثرا در نگارش تمامی گزارش کارها مد نظر قرار می گیرد، به شرح زیر می باشد.

صفحه عنوان:

این بخش از گزارش کارآموزی علاوه بر شرح عنوان، شامل صفحه تقدیر و تشکر نیز می باشد. اما پیش از آن که بخواهید به بیان موارد فوق بپردازید لازم است ابتدا صفحه اول گزارش خود (جلد) را تکمیل نمایید.

بدین منظور می بایست به ترتیب اطلاعاتی همچون آرم و نام دانشگاه، نام دانشکده و بخش (یا گروه)، عنوان درس، نام محل کارآموزی، نام سرپرست کارآموزی، آدرس و تلفن محل کارآموزی، تاریخ آغاز و پایان کارآموزی را در صفحه ابتدایی گزارش کار خود بگنجانید.

فهرست مطالب:

بخش دوم از گزارش کار به ارائه لیست مطالب اختصاص می یابد. توجه داشته باشید که این قسمت صرفا محدود به ذکر عناوین فصل ها و زیرفصل ها نمی باشد بلکه لازم است از جداول، نمودارها و اشکال مورد استفاده در گزارش خود نیز فهرست تهیه نموده و همراه با درج شماره صفحات مربوطه در مقابل هر یک از آن ها، نسبت به تکمیل بخش فهرست مطالب اقدام نمایید.

مقدمه:

مقدمه باید یک دید کلی از محیط کار و فعالیت های دانشجو را به مخاطب القا نماید. در این بخش بایستی به توضیح مختصری پیرامون مجموعه ای که در آن فعالیت داشته اید، بپردازید. همچنین می توانید نکاتی درباره آموخته ها، تجربیات و تخصص هایی که در این مدت فراگرفته اید را در این بخش ارائه نمایید.

بدنه اصلی گزارش:

این بخش اصل و اساس گزارش است، بنابراین باید نهایت دقت در نگارش آن به کار گرفته شود و مطالب مورد اشاره به صورت منظم، واضح و قابل فهم ارائه گردند. بدنه اصلی گزارش از سه بخش تشکیل شده است که در ادامه به توضیح مختصری درباره هر یک می پردازیم.

معرفی محل کارآموزی:

بخش اول مختص ارائه اطلاعات دقیق و جامع از مجموعه ای می باشد که کارآموزی در آن انجام شده است. از همین رو دانشجو باید به معرفی محیط کار خود پرداخته و اطلاعاتی را پیرامون زمینه فعالیت مجموعه، امکانات و تجهیزات، محصولات، اهداف و جایگاه مجموعه و… را ارائه نماید.

موضوع کارآموزی:

هدف اصلی از این بخش ارائه توضیحات نسبتا مختصر اما جامع درباره مجموعه فعالیت هایی است که دانشجو در دوره کارآموزی خود انجام داده است. به عنوان مثال فعالیت های تحقیقاتی و آزمایشگاهی، تعمیرات ونگهداری، طرحریزی واحد صنعتی، برنامه ریزی تولید، کنترل پروژه، کنترل کیفیت و… می توانند بخشی از امور اجرایی یک دانشجو در محیط کاری وی باشند.

گزارش فنی کارآموزی:

دانشجویان در بخش آخر از ساختار اصلی گزارش کار خود می بایست تخصصی که در طول مدت کارآموزی با آن آشنا شده اند را با شرح و تفصیل مناسب درج نمایند. پیوستگی مطالب و بیان دقیق موضوع در این بخش از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بنابراین هنگام نوشتن مشاهدات، تجربیات و یا هر آن چه که در این دوره فراگرفته اید، نکات مذکور را حتما در نظر داشته باشید.

به عنوان مثال می توانید در این بخش توضیحاتی درباره نرم افزارهایی که در دوره کارآموزی خود با آن ها آشنا شده اید شامل کاربردها و نحوه کار با آن ها را ارائه نمایید. شرح دستگاه ها و تجهیزاتی که در دوران کارآموزی با آن ها کار کرده اید و بیان نحوه عملکرد و کاربرد آن ها نیز می توانند از دیگر مطالب مورد بحث این بخش به شمار روند.

نتیجه گیری:

نتیجه گیری علاوه بر مرور مطالب ذکر شده، نشان دهنده آن است مدت زمان کارآموزی چه میزان برای شما مفید بوده و این که از اطلاعات و آموخته های خود چه برداشتی داشته اید. در واقع در این بخش میزان مفید بودن دوره کارآموزی مورد ارزیابی قرار می گیرد و آموزش های تئوری دانشجو در دانشگاه با مشاهدات عینی وی در محیط کار مقایسه می شوند.

پیشنهادات و انتقادات:

پیشنهادات و انتقادات می توانند در بخش نتیجه گیری گنجانده شده و یا برای آن ها بخشی مجزا در نظر گرفته شود. از دانشجو انتظار می رود در این بخش به ارائه پیشنهادات سازنده در راستای بهبود فرآیندهای انجام کار، افزایش بازدهی کمی و کیفی تولیدات در یک مجموعه، اصلاح و بهبود روند آموزش در دانشگاه بپردازد.

پیوست ها:

در صورت وجود هر گونه پیوست اعم از نقشه های تهیه شده، جداول، نمودارها، اثبات قضایا و… می توانید آن ها را در این بخش ارائه نمایید. توجه داشته باشید که پیوست باید به گونه ای انتخاب شود که ضمن نیاز به ارائه، قرار دادن آن در متن اصلی موجب از بین رفتن پیوستگی و انسجام مطالب گردد.

فهرست منابع:

در صورت استفاده از هر گونه منبع لازم است بخش آخر گزارش کار خود را به معرفی آن ها اختصاص دهید. ابتدا منابع فارسی و سپس منابع غیر فارسی (به ترتیب حروف الفبا) را ذکر کنید. نحوه معرفی منابع می بایست به ترتیب زیر باشد.

  • نام و نام خانوادگی نویسنده
  • سال انتشار
  • عنوان کتاب، مقاله، پایان نامه، گزارش، مجله یا رساله
  • نام ناشر، سمینار یا موسسه علمی که مقاله در آن چاپ گردیده است و یا نام دانشگاهی که پایان نامه در آن ارائه شده است.
  • شماره صفحاتی که مباحث ذکر شده در گزارش کار از آن استخراج شده است.

نکته : نمونه استاندارد گزارش کارآموزی  درhttp://fie.azad.ac.ir/fa    قسمت امور پژوهشی ، فرمهای کارآموزی، قرار داده شده است.